Thị trấn Kamikatsu ở đảo Shikoku của Nhật Bản trở nên nổi tiếng vì: không có rác thải. Sau gần hai thập niên thực hành nền kinh tế hạn chế xả rác, một vài người sống trong thị trấn khoảng 1,500 người này đã khẳng định rằng thay đổi là có thể xảy ra.
Kamikatsu gần như không tái chế rác thải vào những năm 1990. Nhưng một luật mới quy định về lượng carbon dioxide xả thải ra môi trường buộc thị trấn này phải đóng cửa hai lò thiêu và nghĩ ra cách quản lý rác thải mới.
“Kamikatsu là một vùng nông thôn. Người dân nơi đây thường đốt rác tại nhà hoặc vứt chúng ra môi trường,” Akira Sakano, Giám đốc của Học viện Zero Waste Academy, chia sẻ với Great Big Story. .
Hình 1: Kamikatsu Nhật Bản
Vào năm 2003, thị trấn lần đầu tiên tuyên bố về mục tiêu không có rác thải ở Nhật Bản và ban hành cuốn cẩm nang hướng dẫn cách xử lý rác.
“Trong quá khứ, tôi không nghĩ xem chúng là rác thải nhựa, có thể đốt cháy hay là loại nào khác. Tôi chỉ đem chúng đi đốt ở trong sân,” cô Hachie Katayama giải thích. “Sau đó, mọi thứ thay đổi, và hệ thống phân loại rác ra đời. Tôi cảm thấy rất bối rối.”
Có tất cả 45 loại rác thải tái chế phân loại theo chất liệu. Tất cả các cư dân phải học cách phân biệt và phân loại chúng. Dần dần, hệ thống mới đi vào cuộc sống, một lượng lớn rác thải không phải mang đi đốt hay đổ ra bãi rác.
Rác tái chế được đưa đến trung tâm thu gom do tình nguyện viên điều hành để xử lý. Các vật dụng có thể tái sử dụng được để riêng và người dân có thể đến lấy miễn phí tại cửa hàng tái chế Kuru Kuru, theo The Guardian.
Hình 2: Phân loại rác thải ỏ Nhật Bản
“Mục tiêu của chúng tôi là không có rác thải vào năm 2020, nhưng chúng tôi phải đối mặt với các chướng ngại liên quan đến những đối tượng và quy định ngoài phạm vi của chúng tôi,” Sakano chia sẻ, nói thêm rằng các vật dụng sử dụng một lần, ví dụ như các sản phẩm vệ sinh, thì rất khó để tách riêng.
Ngay cả những sản phẩm có thể tái chế cũng được rửa sạch, phân ra thành các bộ phận và loại bỏ nhãn trước khi đưa đến các trung tâm thu gom. Tuy nhiên, vào năm 2016, Kamikatsu đã tái chế 81% rác thải. Theo báo cáo của Green Queen, người dân được khuyến khích thực hiện điều này do chương trình khen thưởng, tặng điểm cho người tiêu dùng khi từ chối mua đồ nhựa sử dụng một lần như túi đựng hàng tạp hóa.
Quy định mới cũng khiến ý thức xả rác và phân loại rác xuất hiện ở khắp thị trấn.
Đầu bếp Taira Omotehara giải thích: “Thức ăn thừa sẽ được chuyển thành phân compost, sau đó thành phân bón cho các trang trại địa phương để trồng các loại rau mà chúng tôi sử dụng trong nhà hàng.”
Chủ cửa hàng Takuya Takeichi cho biết: “Tôi đã nâng cao ý thức, chú ý đến mọi thứ. Khi tôi mua hàng, tôi chỉ để chúng trong hộp các-tông. Chúng tôi có thể tái sử dụng chúng để đóng gói sản phẩm, v.v. ”
Công thức quản lý chất thải của Kamikatsu “kỳ lạ nhưng đơn giản”. “Chúng tôi có thể mang nhiều gánh nặng hơn, nhưng tôi nghĩ tâm trí chúng tôi đã trở nên giàu có.”
Hình 3: Người dân ở thị trân Kamikatsu tích cực loại bỏ rác thải
Nhật Bản có lượng rác thải nhựa lớn thứ hai thế giới, sau Trung Quốc. Đất nước này không có chương trình quản lý chất thải quốc gia; vì vậy, mô hình giảm chất thải của Kamikatsu là bằng chứng cho thấy Nhật Bản có thể thay đổi. Các thị trấn khác của Nhật Bản đang bắt đầu thực hiện theo.
Sakano cho biết: “Như các vấn đề xã hội khác, chúng ta không thể tạo ra sự thay đổi nếu chúng ta bắt đầu bằng cách nói rằng không thể giải quyết được. Bằng cách thay đổi tư duy của bạn, những người xung quanh bạn sẽ tham gia và cả phong trào sẽ phát triển.”
Để tiếp nối nội dung của bài viết trên các bạn hãy tham gia khoá học Quản Lý An Toàn Sức Khỏe Và Môi Trường của Viện UCI