7 công cụ7 Công cụ Kiểm soát chất lượng – 7 qc tool là kỹ thuật kiểm tra chất lượng nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong việc thống kê và vận hành hệ thống quản lý chất lượng một cách hiệu quả nhất.
7 Công cụ QC là gì?
Qua sự chia sẻ của các chuyên gia Nhật Bản giàu kinh nghiệm trong ngành tư vấn hỗ trợ, chúng tôi nhận thấy rằng: chỉ cần áp dụng 7 công cụ kiểm soát chất lượng sau cũng có thể giải quyết được hầu hết những vấn đề quản lý chất lượng thường gặp trong hoạt động sản xuất cũng như dịch vụ khách hàng của doanh nghiệp. Các công cụ qc 7 tool đó bao gồm:
- Phiếu kiểm soát (Check sheets)
- Biểu đồ (Charts.)
- Biểu đồ nhân quả (Cause & Effect Diagram)
- Biểu đồ Pareto (Pareto chart)
- Biểu đồ mật độ phân bố (Histogram)
- Biểu đồ phân tán (Scatter Diagram)
- Biểu đồ kiểm soát (Control Chart)
Trong 7 công cụ thống kê chỉ duy nhất Biểu đồ nhân quả (Cause & Effect Diagram) là do ngài Ishikawa sáng chế vào thập niên 50. Phiếu kiểm soát (check sheets) được áp dụng từ chiến tranh thế giới thứ 2. Biểu đồ Pareto và Biểu đồ kiểm soát (Control Chart) thì từ đầu thế kỷ 20, còn lại những công cụ khác thì không ai biết đã có từ khi nào, họ chỉ tập hợp lại nghiên cứu và áp dụng chúng.
Lợi ích của 7 công cụ QC trong hệ thống quản lý chất lượng
QC Tool 1: Phiếu kiểm soát (check sheets)
Check sheet là một trong những công cụ qc 7 tool phổ biến nhất được các doanh nghiệp sử dụng. Phiếu kiểm soát (phiếu kiểm tra) – check sheet là một phương tiện để lưu trữ dữ liệu, có thể là hồ sơ của các hoạt động trong quá khứ, cũng có thể là phương tiện theo dõi cho phép bạn thấy được xu hướng hoặc hình mẫu một cách khách quan. Đây là một dạng lưu trữ đơn giản một số phương pháp thống kê dữ liệu cần thiết để xác định thứ tự ưu tiên của sự kiện.
Mục đích công cụ trong qc 7 tool
Phiếu kiểm soát thường được sử dụng để:
– Kiểm tra sự phân bố số liệu của một chỉ tiêu của quá trình sản xuất
– Kiểm tra các dạng khuyết tật
– Kiểm tra vị trí các khuyết tật
– Kiểm tra các nguồn gốc gây ra khuyết tật của sản phẩm
– Kiểm tra xác nhận công việc
Thường thì, Phiếu kiểm tra sẽ theo dõi sự kiện theo thời gian. Tuy nhiên, check sheet cũng có thể dùng để theo dõi số lượng sự kiện theo vị trí. Sau đó, dữ liệu này có thể được sử dụng làm đầu vào của Biểu đồ tập trung, Biểu đồ Pareto… Ví dụ về các vấn đề cần theo dõi có thể là:
Số lần tràn đổ/tháng
Cuộc gọi bảo dưỡng sửa chữa /tuần
Rác thải nguy hại thu được/giờ làm việc, v.v…
QC Tool 2: Biểu đồ (Charts)
Biểu đồ là hình vẽ thể hiện mối tương quan giữa các số liệu hoặc các đại lượng.
Biểu đồ dùng để trực quan hóa dữ liệu để có thể dễ dàng nắm bắt vấn đề bằng mắt thường.
Có rất nhiều dạng biểu đồ: Biểu đồ đường, biểu đồ cột và đường, biểu đồ hình bánh, biểu đồ dạng thanh, biểu đồ Gantt chart, biểu đồ mạng nhện.
QC Tool 3: Biểu đồ nhân quả (Cause & Effect Diagram)
Biểu đồ nhân quả đơn giản chỉ là một danh sách liệt kê những nguyên nhân có thể có dẫn đến kết quả. Công cụ này đã được xây dựng vào năm 1953 tại Trường Đại học Tokyo do giáo sư Kaoru Ishikawa chủ trì. Ông đã dùng biểu đồ này giải thích cho các kỹ sư tại nhà máy thép Kawasaki về các yếu tố khác nhau được sắp xếp và thể hiện sự liên kết với nhau.
Do vậy, biểu đồ nhân quả còn gọi là biểu đồ Ishikawa hay biểu đồ xương cá.
Mục đích công cụ trong 7 tool qc
Là một phương pháp nhằm tìm ra nguyên nhân của một vấn đề, từ đó thực hiện hành động khắc phục để đảm bảo chất lượng. Đây là công cụ được dùng nhiều nhất trong việc tìm kiếm những nguyên nhân, khuyết tật trong quá trình sản xuất.
Công cụ này dùng để nghiên cứu, phòng ngừa những mối nguy tiềm ẩn gây nên việc hoạt động kém chất lượng có liên quan tới một hiện tượng nào đó, như phế phẩm, đặc trưng chất lượng, đồng thời giúp ta nắm được toàn cảnh mối quan hệ một cách có hệ thống. Người ta còn gọi biểu đồ này là biểu đồ xương cá, biểu đồ Ishikawa, hay tiếng Nhật là Tokuzei Yoin – biểu đồ đặc tính…
Đặc trưng của biểu đồ này là giúp chúng ta lên danh sách và xếp loại những nguyên nhân tiềm ẩn chứ không cho ta phương pháp loại trừ nó.
QC Tool 4: Biểu đồ Pareto (Pareto Analysis)
Biểu đồ Pareto (Pareto Analysis) là một biểu đồ hình cột được sử dụng để phân loại các nguyên nhân/nhân tố ảnh hưởng có tính đến tầm quan trọng của chúng đối với sản phẩm.
Trong 7 công cụ QC, Pareto được xem là một biểu đồ rất hữu dụng với nguyên lý 80/20.
Đa phần mọi chuyện trong cuộc sống đều không được phân phối đều nhau. Thay vào đó là 80% kết quả sẽ do 20% nguyên nhân gây nên.
Sử dụng biểu đồ này giúp cho nhà quản lý biết được những nguyên nhân cần phải tập trung xử lý. Lưu ý là cần sử dụng biểu đồ Pareto để phân tích nguyên nhân và chi phí do các nguyên nhân đó gây ra.
Mục đích công cụ
Bóc tách những nguyên nhân quan trọng nhất ra khỏi những nguyên nhân vụn vặt của một vấn đề. Đồng thời, nhận biết và xác định ưu tiên cho các vấn đề quan trọng nhất. Ngoài ra biểu đồ Pareto còn dùng để đánh giá hiệu quả cải tiến.
Lợi ích khi áp dụng công cụ trong hệ thống kiểm soát chất lượng
Phân tích dữ liệu liên quan đến vấn đề quyết định yếu tố nào quan trọng nhất ảnh hưởng đến vấn đề đó.
Biểu đồ Pareto thể hiện số lượng và tỷ lệ % sai lỗi trong gia công cơ khí.
Phân tích pareto cũng rất quan trọng trong quá trình cải tiến. Do đó, việc thực hiện cải tiến cần được sử dụng với nhiều công cụ thống kê.
Trong quản lý chất lượng, cũng thường nhận thấy rằng:
– 80% thiệt hại về chất lượng do 20% nguyên nhân gây nên.
– 20% nguyên nhân gây nên 80% lần xảy ra tình trạng không có chất lượng.
QC Tool 5: Biểu đồ mật độ phân bố (Histogram)
Biểu đồ mật độ phân bố là một dạng biểu đồ cột đơn giản trong 7 tool qc. Nó tổng hợp các điểm dữ liệu để thể hiện tần suất của sự việc.
Mục đích công cụ trong qc 7 tool
Sử dụng để theo dõi sự phân bố của các thông số của sản phẩm/quá trình. Từ đó đánh giá được năng lực của quá trình đó (Quá trình có đáp ứng được yêu cầu sản xuất sản phẩm hay không?). Là biểu đồ cột thể hiện tần số xuất hiện của vấn đề (thu thập qua phiếu kiểm tra).
Lợi ích khi áp dụng công cụ trong hệ thống kiểm soát chất lượng
Phòng ngừa trước khi vấn đề có thể xảy ra.
QC Tool 6: Biểu đồ phân tán (Scatter Diagram)
Biểu đồ phân tán (Scatter Diagram) đó là sự biểu diễn dữ liệu bằng đồ thị trong đó các giá trị quan sát được của một biến được vẽ thành từng điểm so với các giá trị của biến kia mà không nối các điểm đó lại với nhau bằng đường nối. Biểu đồ phân tán chỉ ra mối quan hệ giữa 2 nhân tố.
Mục đích công cụ trong qc 7 tool
Để giải quyết các vấn đề và xác định điều kiện tối ưu bằng cách phân tích định lượng mối quan hệ nhân quả giữa các biến số của 2 nhân tố này.
Dựa vào việc phân tích biểu đồ có thể thấy được nhân tố này phụ thuộc như thế nào vào một nhân tố khác và mức độ phụ thuộc giữa chúng.
QC Tool 7: Biểu đồ kiểm soát (Control Chart)
Là một biểu đồ với các đường giới hạn đã được tính toán bằng phương pháp thống kê được sử dụng nhằm mục đích theo dõi sự biến động của các thông số về đặc tính chất lượng của sản phẩm, theo dõi những thay đổi của quy trình để kiểm soát tất cả các dấu hiệu bất thường xảy ra khi có dấu hiệu đi lên hoặc đi xuống của biểu đồ.
Mục đích công cụ trong qc 7 tool
Phát hiện tình huống bất thường xảy ra trong quá trình sản xuất.
Lời kết UCI về 7 Công cụ QC
Để hiểu rõ hơn về 7 công cụ kiểm soát chất lượng QC. Thực hành là yếu tố quan trọng để giúp bạn có thể thành thạo sử dụng công cụ. Tham gia Khóa học Quản lý chất lượng QAQC tại UCI, bạn sẽ được Viện cung cấp và hỗ trợ cài đặt phần mềm xử lý dữ liệu Statgraphics miễn phí để có thể thực hành xử lý các công trên một cách hiệu quả nhất.
Với tính ứng dụng hiệu quả mà 7 công cụ mang lại đã giúp các nhà máy sản xuất tránh lãng phí, tiết kiệm thời gian, nhận biết các sản phẩm lỗi (khuyết tật), nhận định đâu là gốc rễ của vấn đề và sắp xếp thứ tự ưu tiên của vấn đề. Hiểu được tầm quan trọng của 7 công cụ trong hệ thống quản lý chất lượng nên Viện UCI đã đưa đầy đủ nội dung và hướng dẫn cách thức thực hành 7 công cụ trong nội dung khóa học Chuyên gia đánh giá và kiểm soát chất lượng QAQC.
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Đào tạo khóa học Kaizen Management – VNPT Quảng Bình
10 lý do để bạn học ISO 9001 & ISO 14001
[Free Download] ISO 19011:2018 PDF – Bản Tiếng Việt
Đào tạo Đánh giá viên nội bộ – Công ty TNHH Sản phẩm Xây dựng Dingo
Mục tiêu và vai trò của quản lý chất lượng
Đào Tạo HACCP – VACCP – TACCP – Công ty Vedan Đồng Nai